Клинико-психопатологические и клинико-психологические особенности опиоидной наркомании у женщин, проживающих в Казахстане

Narcological anamnesis of observable groups of dependent on opioids men and women was researched by clinical-and-anamnestic method.

Clinical psychopathological method was used for diagnostics of psychic and behavioral disorders in the issue of opioid use under criteria ICD-10 in the studied groups. This method was used to qualify basic psychopathological syndromes of the phase of detailed clinical presentations of opoid addiction.

Psychological method includes clinical psychological and experimental psychological methods which were used for exposure of character accentuation (questionnaire of Leongard K.), level of neurotization and psychopatization and for ascertainment types of relation to illness and health in the studied groups of dependent on opioid men and women by the instrumentality of methodic of determination of subjective control level. Also these methods were used for determination gender peculiarities at men and women with opioid dependence who were constituent in the studied groups in comparison with healthy men and women.

Statistical method was used for static-mathematical processing of studied indices with estimation of differences' credibility. Also software SPSS for Windows was used during statistical processing the materials including differentiated statistical analysis. The parameters are presented with credibility from P<0,01 till P<0,05.

Conclusions. Risk factors forming opioid addiction at women living in Kazakhstan are: younger age group (from 15 till 20); European nationalities; employment in domestic service sphere; disharmonious upbringing in a family and conflict situations with mother, sisters and brothers; conflict relationships in own family and relationships with a drug-addicted partner who can involve into drug use; difficulties in overcoming life crises and social adaptation. Feebly marked internality towards to health, ways to attain health and complying with requirements of healthy way of life are consequence of position of weak control locus.

Additional risk factors forming opioid addiction at women living in Kazakhstan are: hereditary load by alcoholism and drug addiction; psychic disadaptational episodes in childhood; use of opium as the first drug; beginning of use under influence of immediate relatives and partners.

During comparative analysis of remission at women with opioid addiction additional risk factors were exposed: frequent relapses since the third year of abstention of drugs, factors contributory to intensification of inclination for a drug.

During research of therapeutic dynamics of basic psychopathological syndromes at women with opioid addiction next conditions were exposed: desire to feel new strong senses; frequent modified forms of narcotic inebriation with demonstration of affective disorders as touchiness, tearfulness, dysphoric disorders of mood; predominance of somatic vegetative symptomatology as weakness in abstinence syndrome.

During research of clinical psychological gender-dependent peculiarities of opioid addiction at women additional risk factors were exposed: clearly marked cyclothymic personality's traits, high level of neurotization and psychopatization; personality's traits as passiveness, inertness and conformity.

Area of application. On the ground of findings recommendations on improvement the programs of medical-social rehabilitation of opioid- addicted women were concluded.

Т?ЖЫРЫМ

Г?лмира ?мір?алы?ызы Садуакасова. ?АЗА?СТАНДА Т?РАТЫН ?ЙЕЛДЕРДІ? ЕСІРТКІ ??МАРЛЫ?ТЫ? КЛИНИКО - ПСИХОПАТОЛОГИЯЛЫ? Ж?НЕ КЛИНИКО - ПСИХОЛОГИЯЛЫ? ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Зерттеу материалдары мен ?дістері. Зерттеу объектісі есірткіні ?олдану н?тижесінде психикалы? ж?не мінез - ??л?ы ?згерген ?йел мен ер адамдар ?кілдері. Жалпы зерттелген клиникалы? топ ??рамы есірткіге т?уелді (Халы?аралы? 10 аурулар жіктемесі критерийлеріне с?йкес) (МКБ-10), (1994) 1759 нау?ас болды. Олар 2003 - 2008 ж.ж. аралы?ында Павлодар ?аласыны? есірткі медициналы? - ?леуметтік проблемалар Республиканды? ?ылыми - практикалы? Орталы?ында емделуден ?тті. Зерттелген жалпы топ зерттелген ерлер тобы (n=1563) ж?не ?йелдер тобы (n=196).

Зерттеу п?ні: есірткіден т?уелді ер мен ?йел адамдарды? ?леуметтік - демографиялы?, клинико - психопатологиялы? ж?не клинико - психологиялы? мінездеме болып табылады. Жалпы зерттеу к?з?арасына обсервациялы? ?діс енді. Обсервациялы? ?діске кроссекционды? (к?лдене? кескін ?дісі) ж?не лонгитудиалды? ?діс т?рлері енді.

Зерттеу ?дістері т?мендегілер болып табылады:

?леуметтік - психологиялы? ?діспен ?йел ж?не ер адам опиоидтарынан т?уілді зерттелетін топтарды? ?леуметтік-демографиялы? ж?не ?леуметтік-психологиялы? мінездемелері зерттелді.

Клинико-анамнестикалы? ?діспен ?йел ж?не ер адам опиоидтарынан т?уілді зерттелетін топтарды? наркологиялы? анамнезі зерттелді.

Клинико-психопатологиялы? ?дісі Зерттелетін таптарда МКБ-10 критериилеріне с?йкес опиоидтарды пайдалан?ан кездегі психикалы? ж?не м?нез-??лы?ты? б?зылыстарын диагностикалу ?шін ?олданылды. Б?л ?діс опиоидтардан т?уелділікті ке? ашыл?ан клиникалы? к?ріністері сатысыны? негізні психопатологиялы? синдромдарын квалификацияла?ан кезде ?олданылды. Психологиялы? ?діске мінез-??лы? акцентуациясын, невротизация ж?не психопатизация де?гейі аны?тау ?шін, сонымен бірге субьектілік ба?ылауды аны?тау ?дісі к?мегімен ?йел ж?не ер адам опиоидтарынан т?уілді зерттелетін топтарды? ауру?а ж?не денсаулы??а деген ?атынастарыны? типтерін белгілеу ?шін, зерттелетін клиникалы? топты? ж?не дені сау ?йел мен ер адам, салыстыру тобыны? ??рамына кіретін, опиоидтті т?уілділігі бар ?йелдер мен ер адамдарді? гендерлік ерекшеліктерін аны?тау кезінде пайдалан?ан кинико-психологиялы? ж?не т?жірибелік-психологиялы? ?дістері енеді.

Статистикалы? ?діс жо?арыда атал?ан ?рбір ?дісті ?олдан?ан кезде алын?ан зерттеу к?рсеткіштерін статико-математикалы? ??деуін ?ткізу ?шін ?олданды. Материалдарды? статистикалы? ??деуін ?ткізген кезде саралау статистикалы? талдауын ?оса, математикалы? статистикада аналитикалы? процесті? барлы? кезе?деріне арнал?ан ?ажетті м?мкіндіктері бар Windows ?шін SPSS ба?даламалары пайдаланылды. Ж?мыста на?тылы?ы Р<0,01-ден Р<0,05-ке дейінгі параметрлер ?сынылды.

Шешім: ?аза?станда т?ратын ?йелдерде опиоидтік т?уілділікті? ?алыптасуына т?мендегі факторлар ?сер етеді: Жас м?лшеріні? т?мен тобы (15-тен 20-?а дейін), европалы? ?лт?а жататыны, т?рмысты? ?ызмет к?рсету саласында ж?мыс істеуі, жан?яда ?йлесімдіктті? жо? болуы ж?не анасымен, а?асымен, ?пкесімен конфликттік катынастарды? болуы, жан?яда?ы конфликтілік ?атынастар ж?не есірткіге жа?ын т?ратын серігіні? болуы, ?мірлік да?дарыстарды, ?леуметтік да?дыларды аны?тау кезінде ?иынды?тарды? бар болуы, денсаулы?ына деген д?рыс емес к?з?арасты? бар болуы, салауатты ?мір салтыны? барлы? талаптарын ?станбау.

?аза?станда т?ратын ?йел адамдарда есірткі т?уелділігіні? ?алыптасуына ?сер ететін ?осал?ы факторлар: т??ым ?уалайтын маск?немдік (алкоголизм) ж?не есірткі??марлы?; балалы? ша?та?ы психодезадаптациялы? жа?дайларды? болуы; апиынды бірінші есерткі ретінде ?олдану, жа?ын туыстар мен серіктестерді? ?сері н?тижесінде есірткіні ?олдана бастау.

Есірткіден т?уелді ?йелдерді? ауруды? беті ?айтуын салыстырмалы талдауын ж?ргізген кезде ?осал?ы ?ауіп факторлары ай?ындалды: ?шінші жылдан бастап ПАВ - тан ?стану кезінде ауру ?айталануыны? жиі болып отыруы, шарттылы? жа?дайлар факторлары есірткіге ??марлы?ыны? ?ршуіне ?сер етеді.

Есірткіден т?уелді ?йелдерді? негізгі психопатологиялы? терапиялы? динамикасын зерттеу н?тижесінде келесі салыстырмалы аспектілер ай?ындалды: жа?а, к?шті сезімді сезініп к?ру ??штарлы?ы; есірткіден мас болу нысандарыны? жиі ?згерісі, я?ни аффектілік б?зылыстарды? - ренжу, жылау, к??іл - к?йді? дисфориялы? б?зылыстарымен; абстинент синдромы кезінде ?лсіздік т?рімен, абстиненцияны? ?олайлы а?ымымен сипатталады.

Тек есірткіден т?уелді ?йелдерді? клинико - психологиялы? есірткі??марлы?ты зерттеу н?тижесінде келесі салыстырмалы аспектілер ай?ындалды: адамны? ай?ын циклотимдік черты личности, невротизация мен психопатизацияны? жо?ары де?гейі; т?мен маскулин т?л?а ерекшелігіні? бар болуы, я?ни енжарлы?, ы?ылассызды?, конформдылы?.

Практикалы? ?сыныстар. Алын?ан н?тижелер негізінде есірткіден т?уелді ?йелдерді? медико - ?леуметтік о?алту ба?дарламаларын жетілдіру бойынша ?сныстар берілді.

Размещено на Allbest.ru