Кірыла Тураўскі – выдатны красамоўца эпохі Сярэднявечча

Размещено на http://www.allbest.ru/

ДУВПА «Беларуска-Расійскі ўніверсітэт»

Кафедра «БРЗІМ»

Рэферат на тэму:

“Кірыла Тураўскі - выдатны красамоўца эпохі Сярэднявечча”

Выканаў: студэнт АД-141 1 курса Аўтамабільныя дарогі Паўракоў Ю.С.

Праверыла: Фёдарава Наталля Уладзіміраўна

кірыла тураўскі твор святой

Магілёў 2014

Кірыла Тураўскі займае выключнае месца ў беларускай гісторыі. Манах-аскет, ахвярны пастыр, таленавіты пісменнік і прапаведнік, “другі Залатавусны”, як называлі Кірылу за красамоўства, стаўся адным з найбольш вядомых усходне-славянскіх духоўных дзеячаў ХІІ стагоддзя. Паводле а. Аляксандра Надсана, Кірыла Тураўскі быў выдатным, хоць і не вельмі арыгінальным багасловам у часы, калі багаслоўская думка ў нашай краіне рабіла толькі першыя нясмелыя крокі. Той самы даследчык называе яго найбольш значным з усіх ранніх беларускіх пісьменнікаў і першым вядомым беларускім паэтам. Вялікая колькасць рукапісных твораў сведчыць пра папулярнасць святога Кірылы не толькі сярод беларусаў, але ва ўсім славянскім свеце ад Ноўгарада да Сербіі і Баўгарыі.

Нажаль, захавалася няшмат вестак пра дзяцінства св. Кірылы. Ягоны жыццярыс, які а.Надсан адносіць да ХІ V стагоддзя, называе будучага святога сынам багатых бацькоў. А.Мельнікаў, беручы пад увагу вялікую адукаванасць Кірылы, робіць смелую выснову, што ён мог быць нават сынам Яраслава Святаполчыча, сына Святаполка ІІ. Наўрадці так магло быць на самой справе. Тураў у ХІІ стагоддзі быў значным культурным цэнтрам: там быў біскупскі пасад і некалькі манастыроў, таму адукацыю на высокім узроўні мог атрымаць не толькі княскі сын. Аднак цалкам верагодным лічым сцвярджэнне, што аб арыстакратычным паходжанні свяціцеля сведчаць яго адметнае выхаванне і адукацыя, духоўная кар'ера і далейшыя адносіны з уладатрымальнікамі.

Няма адзінага меркавання што да даты нараджэння святога. Паводле а.А.Надсана, Кірыла нарадзіўся каля 1130 году. Мельнікаў ніжнюю граніцу нараджэння святога абмяжоўвае 1110 годам. Дакладна нам вядома толькі тое, што ў 1169 годзе Кірыла быў ужо біскупам. Пэўна, у гэтым часе ён меў ужо 40 год, а можа і больш.

Яшчэ ў маладым узросце Кірыла вырашыў прысвяціць сваё жыццё Богу і паступіў у манастыр св. Міколы. Там вёў суровае аскетычнае жыццё, поўнае малітвы і посту. Сваім ладам жыцця, пабожнасцю і, несумненна, вучонасцю, ён звярнуў на сябе ўвагу. Да Кірылы пачалі прыходзіць, каб паслухаць парады ці навукі і ён не адмаўляўся дапамагчы іншым. У сваіх павучаннях Кірыла асабліва падкрэсліваў неабходнасць унутраных цнотаў пакоры і паслухмянасці, а не вонкавага аскетызму.

Аднак асабістыя схільнасці цягнулі святога да большай самоты. Пражыўшы некаторы час у манастыры, Кірыла пачаў новы подзвіг - стоўпніцтва. Жыццяпісец гаворыць, што ён “увайшоў на стоўп і там зачыніўся”. Стоўпніцтва -форма аскетычнага жыцця, распаўсюджаная на хрысціянскім усходзе V стагоддзя. Манахі, якія прагнулі самоты, будавалі сабе келлі на платформе, якая ўзвышалася над зямлёю на слупах (адсюль іх назва - стоўпнікі, па-грэцку стыліты). Кліматычныя ўмовы Беларусі не дазвалялі праводзіць класічнае стоўпніцкае жыццё, таму Кірыла, верагодна, проста зачыніўся ў стаўпападобнай вежы. Перыяд стоўпніцтва быў для Кірылы часам інтэнсіўнай духовай і інтэлектуальнай дзейнасці. Па словах жыццяпісца, святы “яшчэ больш стамляў сябе пастом і малітвамі, і паясняў шматлікія святыя пісанні”. Вельмі магчыма, што ў гэты час ён напісаў свае малітвы і каноны, а таксама творы пра духоўнае жыццё. Мельнікаў высоўвае гіпотэзу, што Кірыла ў апошнія гады манаства быў ігуменам, бо звяртаўся з павучэннямі да манахаў, акрамя таго, паводле звычая біскупам мог стаць толькі ігумен манастыра.

У творчасці св. Кірылы можна вылучыць некалькі асноўных тэмаў.

Па-першае, варта ўзгадаць яго творы, прысвечаныя манаскаму жыццю. Гэта “Прыповесць пра бесклапотнага цара” і “Сказ аб манаскім стане ад Старога і Новага Запаветаў, паколькі манах носіць у сабе вобраз першага і робіць учынкі другога”. У гэтых творах Кірыла карыстаецца алегарычным метадам, досыць распаўсюджаным у тыя часы. Праз іншасказальныя вобразы ён стараецца патлумачыць надпрыродныя праўды.

Аскетычныя творы св. Кірылы сведчаць аб глыбокай духоўнасці аўтара. Сёння шмат каму яны могуць здацца залішне суровымі. Часта складаецца ўражанне, што пачуццё страху Божага ў Кірылы пераважае над любоўю. У гэтым ён быў толькі верны традыцыям Візантыйскай духоўнасці. Кірыла асабліва блізкі да святога Тэадора Студыта (пачатак ІХ ст.), чые правілы законнага жыцця былі прынятыя ўсімі ўсходнеславянскімі манастырамі. Гэтыя правілы вызначаліся вымаганнямі строгай, але разумнай дысцыпліны і безумоўнай паслухмянасці. Акрамя Тэадора Студыта сярод усходніх славян былі вядомы аскетычныя творы св. Базыля Вялікага і Яна Лесвічніка. Несумненна, гэтыя вялікія духоўныя настаўнікі мелі, непасрэдна ці ўскосна, уплыў на св. Кірылу.

Размещено на Allbest.ru