Системная организация норм научной рациональности в современных философско-методологических исследованиях

Тезисы

17.Кулик, В.С. Кризис техногенной цивилизации и активизация антинаучного знания / В.С. Кулик // Студенческая наука XXI века : тезисы докладов II Междунар. науч.-практ. конф., Витебск, 31октября - 1 ноября 2002 г. / Вит. гос. мед. ун-т ; редколл.: А.П. Солодков [и др.]. - Витебск, 2002. - С. 202-203.

18.Кулик, В.С. К проблеме взаимодействия рациональных и внерациональных форм сознания бытия / В.С. Кулик, С.П. Кулик // Фундаментальные науки и достижения клинической медицины и фармации : тезисы докладов 58-ой научной сессии ВГМУ, Витебск 26-27 февраля 2003 г. / Вит. гос. мед. ун-т ; редколл.: А.П. Солодков [и др.]. - Витебск, 2003. - С. 291-292.

19.Сайганова, В.С. Концептуальный статус и динамика норм научной рациональности в современном философско-методологическом дискурсе / В.С. Сайганова // Философия и рациональность в культуре глобализирующегося мира : материалы Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 22-23 октября 2009 г. / Бел. гос. ун-т ; редколл.: А.И. Зеленков [и др.]. - Минск, 2009. - С. 194-195.

20.Сайганова, В.С. Проблема норм научной рациональности в отечественном философском дискурсе / В.С. Сайганова // Достижения фундаментальной клинической медицины и фармации : материалы 66-й научной сессии ВГМУ, Витебск, 27-28 января 2011 г. / Вит. гос. мед. ун-т ; редколл.: В.П. Дейкало [и др.] - Витебск, 2011. - С. 276-277.

РЭЗЮМЭ

Сайганава Вераніка Святаславаўна

Сiстэмная арганiзацыя норм навуковай рацыянальнасці ў сучасных філасофска-метадалагічных даследаваннях

Ключавыя словы: дынамiка, крытэрыi навуковасцi, навука, навуковая рацыянальнасць, навуковае пазнанне, нормы навуковай рацыянальнасцi, сiстэмная арганiзацыя, фiласофiя i метадалогiя навукi.

Мэта даследавання заключаецца ў эксплiкацыi сiстэмнай арганiзацыi норм навуковай рацыянальнасцi ў сучасных філасофска-метадалагічных даследаваннях ва ўзаемасувязі асноўных яе праекцый: гнасеалагiчнай, эпiстэмалагiчнай i сацыякультурнай.

Метады даследавання: гiстарычны i лагiчны метады, якія дазваляюць выявiць логiку развiцця ўяўленняў аб нормах навуковай рацыянальнасці; метад кампаратыўнага аналiзу агульнага і спецыфічнага ў трактоўцы норм навуковай рацыянальнасцi ў сучаснай фiласофiі навукi; метадалогiя сiстэмнага аналiзу, якая прадугледжвае цэласнае бачанне норм навуковай рацыянальнасцi ў сацыякультурнай дынаміцы; прагнастычны метад выяўлення стратэгiй фiласофскага аналiзу норм навуковай рацыянальнасцi.

Атрыманыя вынікі: вылучаны асноўныя падыходы да iнтэрпрэтацыi норм навуковай рацыянальнасцi ў сучасных філасофска-метадалагічных даследаваннях; выяўлена спецыфiка гнасеалагiчнай, эпiстэмалагiчнай i сацыякультурнай праекцый норм навуковай рацыянальнасцi; вызначаны асноўныя мадэльныя рэпрэзентацыi вектараў i фактараў дынамiкi норм навуковай рацыянальнасцi; абгрунтавана фармiраванне сiстэмнай арганiзацыi норм навуковай рацыянальнасцi дадатковасцю сацыякагнiтыўнай i камунiкатыўнай парадыгм у сучаснай фiласофii i метадалогii навукi.

Навуковая навізна: распрацавана канцэптуальная мадэль норм навуковай рацыянальнасцi ў гнасеалагiчнай, эпiстэмалагiчнай i сацыякультурнай праекцыях, абгрунтавана дадатковасць сацыякагнiтыўнай i камунiкатыўнай парадыгм як фундаментальны прынцып пабудовы сiстэмнай арганiзацыi норм навуковай рацыянальнасцi.

Рэкамендацыі па выкарыстанні. Вынікі даследавання даюць магчымасць эксплiкаваць сiстэмны i дынамiчны характар норм навуковай рацыянальнасцi i рэпрэзентаваць навуку ў палiлогу форм рацыянальнасцi ў культуры. Матэрыялы даследавання выконваюць выхаваўчыя i адукацыйныя функцыi, а таксама могуць быць выкарыстаны ў тэхналогiях духоўнай вытворчасці.

Галіна прымянення: фiласофiя i метадалогiя навукi, анталогiя i тэорыя пазнання, ідэалогія беларускай дзяржавы.

РЕЗЮМЕ

Сайганова Вероника Святославовна

Системная организация норм научной рациональности в современных философско-методологических исследованиях

Ключевые слова: динамика, критерии научности, наука, научная рациональность, научное познание, нормы научной рациональности, системная организация, философия и методология науки.

Цель исследования заключается в экспликации системной организации норм научной рациональности в современных философско-методологических исследованиях во взаимосвязи основных ее проекций: гносеологической, эпистемологической и социокультурной.

Методы исследования: исторический и логический методы, позволяющие выявить логику развития представлений о нормах научной рациональности; метод компаративного анализа общего и специфического в трактовке норм научной рациональности в современной философии науки; методология системного анализа, предполагающая целостное видение норм научной рациональности в социокультурной динамике; прогностический метод выявления стратегий философского анализа норм научной рациональности.

Полученные результаты: выделены основные подходы к интерпретации норм научной рациональности в современных философско-методологических исследованиях; выявлена специфика гносеологической, эпистемологической и социокультурной проекций норм научной рациональности; определены основные модельные репрезентации векторов и факторов динамики норм научной рациональности; обосновано формирование системной организации норм научной рациональности дополнительностью социокогнитивной и коммуникативной парадигм в современной философии и методологии науки.

Научная новизна: разработана концептуальная модель норм научной рациональности в гносеологической, эпистемологической и социокультурной проекциях, обоснована дополнительность социокогнитивной и коммуникативной парадигм как фундаментальный принцип построения системной организации норм научной рациональности.

Рекомендации по использованию. Результаты исследования дают возможность эксплицировать системный и динамический характер норм научной рациональности и репрезентировать науку в полилоге форм рациональности в культуре. Материалы исследования выполняют воспитательные и образовательные функции, а также могут быть применены в технологиях духовного производства.

Область применения: философия и методология науки, онтология и теория познания, идеология белорусского государства.

философский гносеологический рациональность репрезентация

SUMMARY

Sayganova Veronica Svyatoslavovna

Systemic organization of scientific rationality norms in present-day philosophic-methodological investigations

The key words: dynamics, criteria of scientificity, science, scientific rationality, scientific cognition, norms of scientific rationality, systemic organization, philosophy and methodology of science.

The aim of the research is in explication of the systemic organization of scientific rationality norms in present-day philosophic-methodological investigations in correlation of their main projections: gnoseological, epistemological and social-cultural.

Methods of the research: historical and logical methods permitting to reveal logics of conceptions' development concerning the scientific rationality norms; the method of comparative analysis of the general and the specific in handling dynamics of scientific rationality norms in present-day philosophy of science; methodology of the systemic analysis implying holistic vision of the scientific rationality norms in the social-cultural dynamics; the prognostic method of revealing strategies of philosophic analysis of the scientific rationality norms.

The obtained results: the main approaches to the interpretation of the scientific rationality norms in present day philosophic-methodological investigations have been singled out; specific character of gnoseological, epistemological and social-cultural projection of the scientific rationality norms has been revealed; basic model representations of the vectors and factors of dynamics of the scientific rationality have been established; formation of the systemic organization of the scientific rationality norms has been proved by mean of complementarity of social-cognitive and communicative paradigm in modern philosophy and methodology of science.

Scientific novelty: conceptual model of the scientific rationality norms has been worked out in the gnoseological, epistemological and social-cultural projections, complementarity of the social-cognitive and communicative paradigms as fundamental principle of creating the systemic organization of the scientific rationally norm has been grounded.

Recommendations for application. The research results give possibility to explicate the systemic and dynamic character of the scientific rationality norms and to represent science in polylogue of rationality forms in culture. Materials of the research may perform up-bringing and educational functions as well as may be applied in the technologies of the spiritual production.

Field of application: philosophy and methodology of science, ontology and theory of cognition, ideology of the Belarusian state.

Размещено на Allbest.ru